Zvaničnici Republike Srpske, brojne delegacije i predstavnici organizacija i udruženja koja baštine antifašizam obišli su danas humke, zapalili svijeće i položili cvijeće u Spomen-području Garavice kod Bihaća, gdje su ustaše u ljeto 1941. godine ubile više od 12.000 ljudi tog kraja, uglavnom Srba.
Vijence su položili predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik, poslanici Branislav Borenović i Vlado Gligorić u ime NSRS, delegacija Vlade Srpske predvođena ministrom rada i boračko-invalidske zaštite Milenkom Savanovićem i ministrom unutrašnjih poslova Draganom Lukačem, izaslanik srpskog člana Predsjedništva BiH Marija Milić, kao i predstavnici Trećeg pješadijskog /Republika Srpska/ puka, te predstavnici Skupštine Vojvodine.
Vijence su u Garavicama položili i predstavnici BORS-a, Odbora za obilježavanje stradanja “Garavice 1941” i Zavičajnog udruženja “Una”, grada Banjaluka, Јevrejske opštine Banjaluka i porodica stradalih.
Predsjednik Odbora “Garavice 1941” Nebojša Kuštrinović rekao je da je u Garavicama i Bihaću u Drugom svjetskom ratu ubijeno između 15.000 i 17.000 Srba, te da se ne smije dozvoliti da to mjesto ostane devastirano i zaboravljeno.
“Nadam se da će prisustvo predsjednika Srpske i njegov autoritet, kao i podrška ostalih institucija pomoći da ovo mjesto postane svetinja srpskog naroda i da se uredi”, istakao je Kuštrinović.
Predstavnik Јevrejske opštine Banjaluka Đorđe Mikeš rekao je da je danas odata počast “podzemnom gradu”, te da iz ovog zločina treba naučiti kako se braniti od toga da nas zlo opet ne dočeka.
“Јevreji su iz Drugog svjetskog rata izvukli pouke i želim da svi tako rade, i da se ovakve stvari nikada ne dešavaju”, naveo je Mikeš.
Predsjednik Udruženja “Una” Boško Stojisavljević rekao da su Garavice mjesto patnje i jada o kome bihaćka opština treba više da brine i da to ne postane rekreativna zona, kako se najavljuje.
“Arhitekte iz Prijedora pomažu nam da se ovo uredi”, dodao je Stojisavljević.
Nakon istorijskog časa, u Spomen-području Garavice za stradale je služen parastos na srpskom, jevrejskom i romskom jeziku.
Pomen žrtvama ustaškog terora organizovalo je Zavičajno udruženje “Una”.
U Garavicama kod Bihaća ustaše su početkom Drugog svjetskog rata pobile više od 12.000 Srba, Јevreja i Roma bihaćkog kraja. Među ubijenima bio je veliki broj djece. Ubijeni stanovnici Bihaća i okoline bili su uglavnom Srbi i u manjem broju Јevreji, a pamti se da je na Garavicama u ljeto 1941. godine ubijeno više civila nego što je Bihać imao stanovnika.
Ovo stratište je zapostavljeno nakon Drugog svjetskog rata, jer su činjenice o zločinu i pokolju nad nedužnim civilima u Bihaću, koji je sprovela NDH držane daleko od očiju javnosti.
Prema britanskim izvorima, u Garavicama je za tri mjeseca ubijeno 14.500 civila, pa je ovo drugo mjesto po broju žrtava u BiH u Drugom svjetskom ratu.
Prvi spomenik žrtvama Garavica podignut je 1949. godine, a u periodu od 1960. do 1980. bihaćka opština uređuje Garavice kao spomen-park žrtvama fašističkog terora, nakon čega je 1981. godine otkriven novi spomenik.
Spomenik iz 1949. godine uklonjen je i postavljen u blizini bihaćke kule, a u posljednjem ratu je znatno oštećen. Prije četiri godine ponovo je demontiran i odvezen na spomen-područje u Garavicama.
